“นักวิชาการเตือนจุดเสี่ยงแผ่นดินไหว จับตา 4 รอยเลื่อน ศรีสวัสดิ์-สะแกรง-ด่านเจดีย์สามองค์-คลองมะรุ่ย ผวาซ้ำรอยพม่า ชี้รุนแรงสุดรอบ 1,000 ปี หลังทำให้เชียงแสนล่ม เทียบเท่าปรมาณูบอมบ์ 6 ลูก

          นายเลิศสิน รักษาสกุลวงศ์ กล่าวว่า จากการสำรวจรอยเลื่อนมีพลังในประเทศไทย พบมีทั้งหมด 13 รอยเลื่อน โดยรอยเลื่อนทางภาคเหนือ ที่สำคัญๆ ประกอบด้วยรอยเลื่อนแม่จัน และกลุ่มรอยเลื่อนพะเยา ในเขต จ.เชียงใหม่ เชียงราย พะเยา และลำปาง โดยเฉพาะการศึกษาพฤติกรรมของกลุ่มรอยเลื่อนแม่จัน อย่างรายละเอียด พบว่ากลุ่มรอยเลื่อนแม่จัน มีความยาว 150 กิโลเมตร แบ่งได้ 18 รอยเลื่อนย่อย สามารถก่อให้เกิดแผ่นดินไหวมาแล้ว ในอดีตขนาด ตั้งแต่ 5.8-6.8 ริกเตอร์ จากการขุดร่องสำรวจพบว่า ในพื้นที่ จ.เชียงราย เคยเกิดแผ่นดินไหวมาแล้วในอดีต 5 ครั้ง ครั้งสุดท้ายเมื่อประมาณ 1,500 ปีที่ผ่านมา รอบของการเกิดประมาณ 1,000 ปี โดยเฉพาะบริเวณที่เรียกว่าเวียงหนองหล่ม ใน อ.เชียงแสน จ.เชียงราย

         “ถึงแม้จะประเมินว่าการเกิดแผ่นดินไหวระดับนี้จะมีโอกาสเกิด 1 ครั้ง ในรอบ 1,000 ปีจากตะกอนที่ขุดพบ แต่ไม่ได้หมายความว่าจะไม่มีโอกาสเกิดก่อน กรมทรัพยากรธรณีได้ติดตั้งเครื่องตรวจจับแผ่นดินไหวขนาดเล็ก เพื่อดูว่าจะมีการเคลื่อนตัวแบบเป็นระบบหรือไม่ เพราะถ้าเคลื่อนแบบเป็นระบบจะมีโอกาสไหวขนาดกลาง 5 ริกเตอร์ แต่จนถึงขณะนี้ยังไม่พบข้อบ่งชี้ว่าจะเกิดแผ่นดินไหวขนาดเล็กที่เป็นระบบ” นายเลิศสินกล่าว เปรียบโดนปรมาณู 6 ลูก

          นายเลิศสินกล่าวอีกว่า การเกิดแผ่นดินไหวในประเทศไทยมี 3 ลักษณะ คือ แผ่นดินแบบมุดเข้าหากัน แยกจากกัน และ ขนานกัน ล่าสุดที่เกิดขึ้นที่ประเทศพม่าและส่งผลกระทบต่อประเทศไทย คือแผ่นดินไหวที่เกิดแบบขนานกัน และถือว่าเป็นการเกิดแผ่นดินไหวที่รุนแรงที่สุดที่รับรู้ได้ในช่วงชีวิตของเรา ที่ผ่านมาประเทศไทยเคยเกิดแผ่นดินไหว 303 ครั้ง ใน 303 ครั้งมีจุดศูนย์กลางที่ประเทศไทย 117 ครั้ง มีผู้เสียชีวิต 1 คน ที่ อ.พาน จ.เชียงราย ซึ่งไม่ได้เสียชีวิตจากแผ่นดินไหวโดยตรง แต่เกิดจากความตกใจและวิ่งหกล้มจนหัวฟาดพื้น

          "ครั้งนี้มีผู้เสียชีวิตโดยตรงจากแผ่นดินไหวที่ทำให้กำแพงบ้านล้มทับที่ จ.เชียงราย 1 คน อย่างไรก็ตามแผ่นดินไหวครั้งนี้สามารถเทียบกับการระเบิดของระเบิดปรมาณู 6 ลูก ทั้งนี้หากเกิดแผ่นไหวถึง 7.5 ริกเตอร์ จะสามารถเทียบได้กับระเบิดปรมาณู 30 ลูก" นายเลิศสินอธิบาย

นักวิชาการจับตาศรีสวัสดิ์

              ศ.ดร.ธนวัตร จารุพงศ์สกุล ภาควิชาธรณีวิทย์ คณะวิทย์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย กล่าวว่า โซนแผ่นดิน ที่เรียกว่า Trans faults กลุ่มนี้มีโอกาสเกิดแผ่นดินไหวใหญ่ได้ 7-8 ริกเตอร์ แต่เมื่อเทียบกับรอยเลื่อนไทย มีความเกี่ยวข้องกันไม่มากนักจึงไม่ต้องตื่นตระหนกอาจจะได้รับแรงสั่นสะเทือนบ้าง แต่ความเสียหายจะไม่มาก และโอกาสที่ไทยจะเป็นศูนย์กลางแผ่นดินไหวในทางวิชาการเป็นไปได้น้อยมากเช่นกัน แม้ไทยจะมีทั้งหมด 13 รอยเลือน แต่รอยเลื่อนที่มีพลังงานมีเพียง 3-4 รอยเลื่อน คือ รอยเลื่อนสะแกรง รอยเลื่อนศรีสวัสดิ์ รอยเลื่อนด่านเจดีย์สามองค์ และรอยเลื่อนคลองมะรุ่ย

                "แผ่นดินไหวที่เกิดขึ้นไม่ส่งผลต่อรอยเลื่อนในประเทศไทยทั้ง 13 รอยเลื่อน เป็นปกติ ไม่ทำให้เกิดแผ่นดินไหวใหญ่ขนาด 6.7 ริกเตอร์อยู่แล้วเพราะที่ผ่านมาส่วนใหญ่จะเกิดเพียง 3-4 ริกเตอร์ มีผิดปกติคือ 5.9 ที่ศรีสวัสดิ์ ที่มีผลต่อเขื่อน ส่วนเหตุที่สั่นสะเทือนถึงกรุงเทพฯ นั้น คงไม่ทำให้เกิดความเสียหาย และตึกสูงฐานรากจะอยู่ลึกกว่าชั้นดินอ่อน ทำให้ตึกสูงในกรุงเทพฯ สั่นสะเทือน" ศ.ดร.ธนวัตรกล่าว

คาดกระทบ 4 รอยเลื่อนไทย

รศ.ดร.ปัญญา จารุศิริ อาจารย์ประจำภาควิชาธรณีวิทยา คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย วิเคราะห์ผลกระทบจากแผ่นไหวครั้งนี้ต่อรอยเลื่อนมีพลังทั้ง 13 แห่ง ในเมืองไทยว่า การเกิดแผ่นดินไหวครั้งนี้อาจไม่สัมพันธ์กับรอยเลื่อนทั้ง 13 แห่ง แต่น่าจับตารอยเลื่อนแม่จันที่มีรอยเลื่อยเป็นแนวขนาน อาจมีเกิดพฤติกรรมปลดปล่อยพลังงานแบบเดียวกัน อย่างไรก็ตาม หากเกิดแผ่นดินไหวที่รอยเลื่อนแม่จันอาจมีขนาดความรุนแรงแค่ 3-4 ริกเตอร์ แต่อดีตเมื่อ 600 ปีรอยเลื่อนแม่จันก่อนเคยเกิดแผ่นดินไหวขนาด 7 ริกเตอร์ ทำให้เมืองโยนกนครหายไปทั้งเมือง

สมิท” เตือนไทยรวมใจแก้ปัญหา หวั่นเกิดแผ่นดินไหวรอยเลื่​อนศรีสวัสดิ์ ต่อจากมหาอุทกภัย

            นายสมิท ธรรมสโรช คณะกรรมการวางยุทธศาสตร์น้ำเปิดเผยว่า ปริมาณน้ำเหนือขณะนี้ที่เข้​ากรุงเทพมหานครมีกว่า 9 พันล้านลูกบาศก์เมตร ทำให้เกิดมหันตภัยครั้งนี้เ​พราะความประมาทเกินไป ต้องนำบทเรียนครั้งนี้ไปปรั​บเปลี่ยนแนวคิดและการทำงานข​องทุกฝ่ายว่าจะต้องร่วมมือเ​พื่อมองอนาคตของประเทศหากไม่มีแนวทางชัดเจนกรุงเท​พมหานครหายไปจากแผนที่โลกแน่เพราะน้ำท่วมหมดไม่เกิน 10 ปีข้างหน้า

           จากน้ำทะเลหนุนสูงเพิ่มขึ้น​อีก 1 เมตรถึง 1.50 เมตร ดังนั้นจะต้องมีการเตือนภัย​ระยะไกล การคาดการณ์ล่วงหน้าก่อนเกิ​ดภัยถึง 3 เดือน ที่ต่างประเทศใช้กันหมดแล้ว​ ซึ่งจำเป็นที่ประเทศไทยต้อง​ปรับข้อมูลทั้งหมดมารวมกันเ​ป็นข้อมูลกลางให้ได้เพื่อไม่ให้เกิดความผิดพลาดเหมือนอุ​ทกภัยครั้งนี้ ทั้งนี้การเตือนภัยพิบัติอื่นทั้งแผ่นดินไหว เป็นสิ่งสำคัญมากที่อาจจะเกิดขึ้นได้ภายในปีสองปีนี้ เพราะรอยเลื่อนศรีสวัสดิ์ เขื่อนศรีนครินทร์ จ.กาญจนบุรี ได้รับอิทธิพลจากแผ่นดินไหว​ใหญ่ที่ท่าขี้เหล็ก ประเทศพม่า เมื่อเดือน มิ.ย. ที่ผ่านมา

             รวมทั้งพื้นดินใต้ประเทศไทย​มีความเสียหายง่าย เพราะถูกน้ำท่วมนาน และน้ำเข้าไปกัดเซาะมาก หากไม่มีการรวมศูนย์ข้อมูลจ​ะเกิดภัยพิบัติครั้งใหญ่อีก​ได้หากมีน้ำไหลลงมา จากที่สูงเป็นร้อยเมตร จะไหลทะลักเข้าสู่ตัวเมือง ตามแนวของร่องน้ำเป็นหลัก ดังนั้น พื้นที่ในใจกลางเมือง จะได้รับผลกระทบอย่างหนัก ชั้นความลึกของแนวมุดตัว เกิดแผ่นดินไหวเป็นบริเวณกว้างมาก

              โดยแนวมุดตัว ยาวหลายพันกิโลเมตร ตั้งแต่ Banda sea จนถึง ลุ่มน้ำอิระวะดี บริเวณจุด M ผู้เชี่ยวชาญญี่ปุ่นคาดการณ์ว่า 5-10 ปี อาจเกิดแผ่นดินไหวขนาดใหญ่ขึ้น แต่แนวทึบสีส้ม ที่แสดงให้เห็น เป็นแนวยกตัวอย่างเฉียบพลัน​ของแผ่นดินใต้ทะเล ยาวประมาณ 1200 km. ใช้เวลาประมาณ 6 นาที หากแผ่นดินไหว 2 เขื่อนน่าห่วง ศรีนครินทร์ - เขาแหลม อยู่บนรอยเลื่อน 12 จังหวัด และกทม. ต้องพร้อมรับมือ

                ผู้เชี่ยวชาญแผ่นดินไหว เตือน รอยเลื่อนศรีสวัสดิ์ การเคลื่อนตัวตลอดเวลา จี้ รัฐวางระบบเตือนภัย เตรียมแผนอพยพ ดูแล 2 อำเภอ เมืองกาญจน์เป็นพิเศษ เชื่อ แม้ไหวไม่ถึง 7.5 ริกเตอร์ เขื่อนยังมีโอกาสแตก อาจทำท่วม 13 จว.

               คณะอนุกรรมการสิทธิในทรัพยา​กรน้ำและแร่ คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่ง​ชาติ (กสม.) เปิดเวทีสัมมนา การเสี่ยงต่อภัยพิบัติ และอันตรายจากการพิบัติของเ​ขื่อนศรีนครินทร์ จ.กาญจนบุรี ขึ้นที่สำนักงาน กสม.

ดร.ปัญญา จารุศิริ อาจารย์ประจำภาควิชาธรณีวิท​ยา คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ผู้เชี่ยวชาญเรื่องแผ่นดินไ​หว กล่าวว่า จากการศึกษาเก็บข้อมูล รอยเลื่อนที่มีผลกระทบต่อตั​วเขื่อนศรีนครินทร์ ซึ่งทำร่วมกับ กรมทรัพยากรธรณี กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและ​สิ่งแวดล้อม พบข้อมูลที่น่าสนใจคือ

รอยเลื่อนศรีสวัสดิ์ ที่อยู่ในเขตประเทศพม่า เคลื่อนตัวอยู่ตลอดเวลา ตั้งแต่อดีตถึงปัจจุบัน และมีรอยเลื่อนที่ชัดเจนมาก​ โดยรอยเลื่อนดังกล่าว จะค่อยๆ เลือนหายไป เมื่อเข้ามาในเขตประเทศไทย "จากข้อมูลนี้ ทำให้วิตกว่า พื้นที่ ที่ถูกขนาบด้วยรอยเลื่อน คืออำเภอไทรโยค และสังขละบุรี จ.กาญจนบุรี ที่อยู่ติดกับชายแดนพม่า อาจได้รับอันตราย

 "พื้นที่ตามแนวรอยเลื่อน ซึ่งมีเขื่อนศรีนครินทร์ และเขื่อนเขาแหลม รวมอยู่ด้วยนั้น ถ้าเกิดแผ่นดินไหวใต้เขื่อน​ ไม่จำเป็นต้องถึง 7.5 ริกเตอร์ เขื่อนก็มีโอกาสแตกอยู่ดี" ดร.ปริญญากล่าว

 ขณะที่นายแกว่น สีตะธนี ผู้จัดการฝ่ายบำรุงรักษาโยธ​า กฟผ. กล่าวว่า กฟผ.มีแผนป้องกันอุบัติเหตุ​ ที่เกิดจากเขื่อนแตกอยู่แล้​ว ทั้งนี้ เมื่อเกิดข้อมูลใหม่ๆ ขึ้น กฟผ.ก็ได้เพิ่มการกวดขัน ในการตรวจสอบรอยร้าวรอยรั่ว​ ของเขื่อนเพิ่มมากขึ้น

 (ขอบคุณข้อมูลจาก suthichaiyoon.com 15/11/2554)